Zhvillohet workshop-i me temë: “Kuadri ligjor dhe gazetaria investigative”
Departamenti i Shkencave të Komunikimit në bashkëpunim me Departamentin e Drejtësisë në Kolegjin Universitar “Bedër”, zhvilluan ditën e sotme workshop-in me temë: “Kuadri ligjor dhe gazetaria investigative”. Workshop-in e hapi përgjegjësi i Departamentit të Shkencave të Komunikimit, Dr. Erlis Çela, i cili theksoi rëndësinë e workshop-eve të tilla dhe rëndësinë që ka informimi dhe media në të mirën publike. Më tej fjalën e morën pjesëmarrësit e tjerë, të cilët ishin studiues, si dhe aktorë të medias dhe legjislacionit.
Prof. Dr. Altin Shegani, Dekani i Fakultetit të Drejtësisë në Universitetin e Tiranës, foli rreth gazetarisë investigative në ndihmën e proceseve gjyqësore dhe në të mirën publike. “Liria e medias dhe Ligji mbi të Drejtën e Informimit kuptohen si privilegje për gazetarët, por në fakt duhen kuptuar si informim i publikut. Media duhet të ndihmojë njerëzit në njohjen e ligjeve. Këtë gjë duhet ta bëjë vetë gazetaria”, theksoi z. Shegani.
Më tej Prof. Dr. Altin Shegani theksoi se gazetaria investigative është rruga më e mirë për të shkuar tek e vërteta, sepse nuk ka detyrim të jap detaje për burimin, ndërsa nga individët e thjeshtë kjo gjë është shumë lehtë e arritshme. Ai tha që gazetaria investigative mund të rregullojë botën, ky rregullim edhe mund të jetë maksimal, kurrë nuk mund të jetë absolut. Gjithçka vendoset në të mirë të publikut. Në fund ai e përmbylli fjalën e tij duke shprehur se e vërteta duhet thënë pse mund të na cenojë sadopak moralisht.
Ndërsa gazetari dhe studiuesi i mediave Lutfi Dervishi, shkoi përtej rolit të medias si wach-dog siç njihet zakonisht. Ai theksoi se çështja e pronësisë së medias i ndërlikon gjërat dhe pronarët e përdorin median për interesa personale. Ai u ndal gjithashtu edhe në lidhje me ligjin për të drejtën e informimit, duke theksuar se ligji nuk është miratuar specifikisht për gazetarët. “E drejta e informimit është e garantuar për të gjithë qytetarët”, tha ai.
Aleksandra Bogdani, nga BIRN, e vuri theksi tek ligji i të drejtës për informim. Sipas saj ligji në vetvete është shumë i mirë, por nuk zbatohet në praktike. “Një ndër kleçkat që përdoren nga institucionet për të mos dhënë informacion është justifikimi se janë informacione të sigurisë shtetërore, hetimore apo tregtare”, tha ndër të tjera znj. Bogdani. Si pas saj, problemi qëndron se nuk ka penalitet për mosdhënien e informacionit. Zakonisht informacioni jepet në ditën e fundit dhe nga ana tjetër disa institucione pranojnë të paguajnë gjobën dhe të mos japin informacion. Kështu sipas saj, pengohet transparenca dhe informacioni shtetëror trajtohet si privat.
Ndërsa Prof. Asoc. Irma Baraku u shpreh se media është një ndihmëse e institucioneve për të dhënë dhe marrë informacion, ndërsa nga ana tjetër hasen pengesa në dhënien e informacionit për mediat nga ana e institucioneve. Sipas znj. Baraku, problem shumë i madh është edhe gjuha e urrejtjes në portalet online, jo nga shkrimet por nga komentet, kryesisht për shkaqe fetare. Ajo theksoi se proporcionaliteti është me rëndësi në përballjen e të drejtave: për informim dhe diskriminim, por edhe e drejta për të harruar, duke sjellë disa shembuj nga praktikat e punës së saj.
Alma Janka, kryeredaktore e Faktoje.al, u përqendrua në çështjen e “factcheck”, në lidhje me deklaratat e institucioneve. “Ka disa pengesa që të vështirësojnë punët: mungesa e kontakteve, mungesa e transparencës, përditësimi i të dhënave dhe arkivave online”, tha znj. Janka. Ajo shtoi se disa institucione kërkojnë edhe para për të dhënë informacion.
Nga ana tjetër Kryetari i Unionit të Gazetarëve shqiptar, Aleksandër Çipa përmendi dy modele redaksionale për investigim; redaksitë në media që funksionojnë veçuar nga departamentet e informacioneve dhe modeli i redaksive të pavarura. Më tej z. Çipa u shpreh se pozita formale e gazetarëve nuk është e garantuar me ligj, dhe nga ana tjetër kemi mungesa të pagave dhe sigurimeve shoqërore. “Puna në të zezë në shumë raste po riprodhohen çështje të mospagesave”.
Roden Hoxha, nga Qendra për Gazetari Cilësore, solli shembullin e Laboratorit për Gazetari Investigative. Ai tha se në redaksinë e tyre operohet me tre komponentë vendimmarrje: fenomeni, pra të merresh me problemin që është bërë fenomen dhe jo me individin; peshimi i asaj çka është e rëndësishme për publikun edhe pse dëmton dikë; vënia në dijeni e subjektit të lajmit. Ai gjithashtu theksoi se haset problem në bashkëpunim me institucionet në zbatimin e Ligjit të të Drejtës për Informim.
Më tej diskutimet vijuan me të ftuarit e tjerë dhe me pyetje nga ana e studentëve.
Kolegji Universitar Bedër organizoi për të tretin vit radhazi ceremoninë e ndarjes së çmimeve për të diplomuarit. Në këtë event morën pjesë të diplomuar, stafi akademik dhe administrativ që ka dhënë kontributin ndër vite për universitetin, si dhe figura te shquara nga fusha e letërsisë, kulturës, artit dhe edukimit.
Ceremoninë e hapi përfaqësuesja e Zyrës së të Diplomuarve, Jola Marku, e cila theksoi se kjo zyrë nën shembullin e universiteteve perëndimore, synon të ndikojë në formësimin e një kulture, për sa i përket aktiviteteve dhe marrëdhënieve universitet- të diplomuar. Ajo u shpreh se eksperiencat e të diplomuarve në fushën profesionale janë një mbështetje për institucionin dhe jo vetëm, ato gjithashtu janë një ndihmë dhe referencë e vlefshme edhe për të diplomuarit e tjerë ose studentët në prag diplomimi.
Më pas fjalën e mori Rektori i Kolegjit Universitar Bedër, Prof. Dr. Ferdinand Gjana, i cili u shpreh se ky aktivitet është një forme motivimi që mbështet sukseset e të diplomuarve, duke patur besimin që do të jenë në rritje. Gjithashtu ai cilësoi mbështetjen që të diplomuarit i japin njëri- tjetrit, në emër të arritjeve të përbashkëta.
Gjatë ceremonisë u ndanë në total 9 cmime, nga ku 6 çmime u akorduan në shenjë mirënjohjeje dhe inkurajimi për ish-studentë që janë kthyer në modele frymëzuese, falë punës dhe arritjeve të tyre në karrierat profesionale. Ndërkohë, 3 çmime të tjera të veçanta u përzgjodhën nga stafi akademik i universitetit për t’iu akorduar personaliteteve nga fusha e artit, shkencës, kulturës, letersisë e edukimit për kontributin e tyre.
Çmimi i Karrierës iu akordua të diplomuarës Desara Dushi, me motivacion “Për arritjet e spikatura profesionale duke reflektuar shembullin e një profesionisti të shquar në fushën e tij dhe duke u bërë burim frymëzimi për studentët, të diplomuarit e tjerë si dhe për komunitetin në tërësi”.
Çmimin “Beder Award” iu dha të diplomuarit Erzen Carja, me motivacion “Për kontributin e çmuar intelektual dhe material ofruar për Kolegjin Universitar Beder me ndikim në rritjen e reputacionit si dhe duke mbështetur brezat e të diplomuarve dhe studentëve në integrimin më lehtë me tregun e punës apo me rritjet profesionale”.
Fituesja e çmimit ‘Eagle’ ishte Trendelina Omuri, me motivacionin ‘Për veprimtarinë e dalluar në ndërgjegjësimin dhe marrjen e përgjegjësive sociale në dobi të shoqërisë duke mbajtur gjallë vlerat kulturore kombëtare”
Çmimi ‘Haxhi. Vehbi Dibra’ iu akordua të diplomuarës Migena Jani, me motivacionin “Për kontributin e vyer në arsim, shkencë, art dhe paqe sociale duke përçuar vlera morale, etike dhe universale në shoqërinë shqiptare dhe përtej saj në gjurmët e figurës së ndritur të H. Vehbi Dibrës.”
Çmimin ‘Women Empowerment’ e fitoi Zamira Aga, me motivacionin “Për mbështetjen, inkurajimin, bashkëpunimin dhe përpjekje të pakursyera në fuqizimin e rolit të gruas, si forcë e madhe e shoqërisë sonë, duke krijuar më shumë siguri sociale, politike dhe ekonomike për to”.
Çmimi “Young Entrepreneurs” iu dha të diplomuarës Olta Peca me motivacionin “Për iniciativat e sipërmarrjes, duke ofruar ide dhe projekte inovative në fusha të caktuara shërbimi si një model frymëzues për të diplomuarit e tjerë, për studentët si dhe për komunitetin në tërësi”.
Gjatë ceremonisë u ndanë edhe cmime të vecanta ku fituesit ishin z. Hiqmet Patozi me motivacionin “Për kontribut dhe përkushtim të veçantë në fushën e arsimit për vite me radhë, duke përcjellë tek të rinjtë dashurinë për dijen, për vlerat shoqërore, fetare dhe atdhetare".
Profesor Hamit Boriçi u vlerësua me motivacionin “Për kontributin e vyer në çeljen dhe përplotësimin e katedrës së gazetarisë, hartimin e programeve të studimit, teksteve universitare si dhe për kërkimin shkencor e inovacionin; gjithçka e vënë në shërbim të përgatitjes cilësore të profesionistëve dhe studiuesve të medias”. Ky çmim iu akordua nga kryetari i KMSH z. Bujar Spahiu i cili vlerësoi ceremoninë dhe përpjekjet e arsimtarëve për të mësuar brezat e rinj.
Studentët e vitit të dytë master shkencor në Marrëdhënie Publike dhe Gazetari, nën udhëheqjen e lektores Edlira Mali fituan çmimin me motivacionin “Për veprimtarinë e dalluar në ndërgjegjësimin dhe marrjen e përgjegjësive sociale në dobi të shoqërisë duke mbajtur gjallë vlerat kulturore kombëtare.” Çmimi iu akordua nga ish kryetari i KMSH Z. Skënder Brucaj i cili vlerësoi mbështetjen që stafi akademik dhe studentët i japin njëri tjetrit për të patur sukses në fushën profesionale.
Ceremoni si këto, janë pjesë e modeleve dhe praktikave të ndjekura edhe nga universitete të tjera të mirënjohura si një formë rikthimi të ish-studentëve në gjiret e insitucioneve arsimuese, tanimë si kolegë mes tyre.